Miras
hukuku, bireylerin ölümünden sonra geride bıraktıkları malvarlıklarının adil ve
yasal şekilde paylaşımını sağlayan önemli bir hukuk dalıdır. Bu alandaki en
kritik düzenlemelerden biri de saklı pay ve buna
bağlı olarak gündeme gelen tenkis davası kurumudur. Özellikle mirasçılar
arasında adaletsizliğe neden olabilecek vasiyetler, bağışlar ya da mal kaçırma
iddiaları gibi durumlarda devreye giren tenkis kurumu, saklı paya sahip mirasçıların
haklarını güvence altına alır.
Saklı Pay Nedir?
Saklı pay,
miras bırakanın (muris) yasal mirasçılarından bazılarına bırakmak zorunda
olduğu, vazgeçilemez nitelikteki asgari miras hakkıdır. Türk Medeni Kanunu'na
göre altsoy (çocuklar ve torunlar), anne-baba ve sağ kalan eş, saklı paylı
mirasçılardır. Miras bırakan, malvarlığı üzerinde serbestçe tasarruf edebilse
de saklı paylara zarar veremez. Eğer bu sınırlar aşılırsa, hakları ihlal edilen
mirasçılar tenkis davası açarak söz konusu tasarrufları yasal sınırlara
çektirebilir.
Tenkis Davası Nedir?
Tenkis
davası, saklı pay sahibi mirasçının, miras bırakanın yaptığı bağış, vasiyetname
gibi tasarrufların saklı paya zarar verdiği durumlarda bu işlemleri iptal
ettirmek veya azaltmak için başvurduğu bir dava türüdür. Bu dava sayesinde,
miras bırakanın serbestçe tasarruf hakkı ile saklı paylı mirasçının korunması
gereken hakkı arasında bir denge kurulur.
Örneğin,
miras bırakan sağlığında malvarlığının tamamını üçüncü bir kişiye bağışlamışsa
ve bu durum saklı paya zarar veriyorsa, saklı paylı mirasçı dava açarak bu
bağışın belirli kısmını geri alabilir. Böylece yasal haklarını korumuş olur.
Tenkis Davasını Kimler Açabilir?
Bu dava
yalnızca saklı paya sahip olan ve saklı payı ihlal edilen mirasçılar tarafından
açılabilir. Ayrıca bazı özel durumlarda, bu mirasçıların alacaklıları da dava
hakkına sahip olabilir. Örneğin, borçlu olan bir saklı paylı mirasçının
alacaklısı, icra takibi başlatmış olması şartıyla, bu payın korunması amacıyla
mirasçı adına tenkis davası açabilir. Bu, uygulamada sık karşılaşılan bir
durumdur.
Tenkis Davası Ne Zaman Açılmalıdır?
Tenkis
davası belirli bir süre içinde açılmak zorundadır. Türk Medeni Kanunu’nun 571.
maddesine göre, saklı payın ihlal edildiği öğrenildiği tarihten itibaren 1
yıl, her hâlükârda miras bırakanın ölüm tarihinden itibaren 10 yıl
içinde dava açılmalıdır. Bu süreler hak düşürücü süre niteliğindedir ve
geçilmesi durumunda dava hakkı tamamen ortadan kalkar. Bu nedenle zamanında
hareket etmek hayati önem taşır.
Vasiyetname ve Tenkis
Miras
bırakanlar çoğu zaman vasiyetname ile malvarlıklarını istedikleri gibi dağıtmak
isteyebilir. Ancak bu tasarruflar saklı paya zarar veriyorsa, yine tenkis
davası gündeme gelir. Vasiyetnamenin şekil şartlarına uygun olması ve geçerli
olması, saklı payların ihlal edilmediği anlamına gelmez. Bu nedenle vasiyetin
varlığı, tenkis davası açılmasına engel değildir.
Sonuç: Haklarınızı Bilmiyorsanız Kaybedebilirsiniz
Miras süreci
çoğu zaman duygusal açıdan zorlayıcı olduğu kadar, hukuki açıdan da oldukça
karmaşıktır. Saklı pay hakkı ve tenkis davası gibi konular, teknik detaylar
içerdiğinden dolayı profesyonel destek alınması gerekir. Ankara gibi büyük bir
şehirde, bu alanda deneyimli bir Ankara miras avukatı desteği almak, hak kayıplarını
önlemenin en etkili yoludur.
Eğer siz de
saklı payınızın ihlal edildiğini düşünüyorsanız, zaman kaybetmeden hukuki
süreci başlatmalı ve tenkis davası açma hakkınızı kullanmalısınız. Daha
fazla bilgi ve detaylı rehber için makalenin tamamını şu bağlantıdan
inceleyebilirsiniz:https://aslanduran.com/tenkis-davasi-ve-mirasta-sakli-pay/
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder